«La premissa ei il plascher da luvrar per in bien project»

«La premissa ei il plascher da luvrar per in bien project.»

Ils organisaturs dil teater el liber «La stria da Dentervals» a Mustér tschercan in tschuppel voluntaris

Arranschaments gronds sco quel dil teater el liber «La stria da Dentervals» questa primavera a Mustér ein dependents da voluntaris. Mo grazia ad els ei in tal menaschi realisabels e finanziabels. Gion Hosang ch’ei cau dall’organisaziun sa ord experientscha ch’igl ei buc adina sempel d’anflar la glieud persuenter. Tuttina eis el ussa cun sia squadra d’organisaziun alla tscherca da glieud che segida en ina fuorma ni l’autra. Voluntaris ein buca mo necessaris duront las presentaziuns sco talas, mobein era avon e suenter. «Nus duvrein glieud per exempel per cuser, rimnar costums ni far culissas. Quellas lavurs vegnan fatgas gia ussa. Gidonters duvrein nus denton era duront il meins da matg per cuschinar las tratgas che nus purschin mintgamai avon las producziuns. Nus vegnin a schelentar ellas per ch’ellas seigien allura preparadas cura ch’ei vegnan duvradas.» Intensivas vegnan las lavurs allura cura ch’ei ha num installar l’infrastructura. «En quei connex setracta ei dalla tribuna d’aspectaturs cuvretga, mo era la tenda per la gastronomia e la tecnica», di Gion Hosang. Per quellas lavurs han ils organisaturs sustegn era dil schurmetg civil. Duront las presentaziuns ein ils organisaturs dependents da rodund 50 gidonters: «Quei tonscha naven dalla cassa dalla sera, controlla da bigliets sur il servis, cuschina, buffet tochen tier persunas ch’ein promtas da segidar nua ch’ei fa basegns.» Cun las producziuns ei la lavur denton buca finida. Lu ha ei num rumir il liug da presentaziun e da procurar ch’il plaz resti anavos sco quei ch’el ei vegnius mess a disposiziun. Tut en tut quenta Hosang ch’ei drovi rodund 200 gidontras e gidonters.

Plascher da s’engaschar

Tenor Hosang drovan las persunas che s’annunzian per in engaschament voluntari negin’experientscha. «La glieud vegn partida en tenor las habilitads. Ina persuna giuvna po probabel luvrar in tec pli ditg ch’ina persuna pli passada. In um ha pil pli dapli forza ch’ina dunna. Las lavurs ch’ein da far tier nus sa denton mintgin far. Nus vegnin denton era a mirar ch’ei hagi glieud culla savida necessaria ch’instruescha las gidontras ed ils gidonters nua ch’ei fa da basegns.» El constatescha ch’ils biars ein promts da luvrar empau nua ch’igl ei. «Quei ch’ei da far vegn fatg. Jeu haiel era adina puspei astgau far l’experientscha che la glieud studegia e sligia gest ils problems che sedattan.» El constatescha ch’igl ei savens la medema glieud che s’annunzia per in engaschament voluntari: «Probabel ei quei denton era d’attribuir al fatg ch’ins damonda adina quels ch’ins suppona ch’ei ditgien buca na. En quei connex eis ei impurtont ch’il comite d’organisaziun nezegi sia reit da contacts.» Il pli impurtont en connex cun in engaschament seigi ei denton d’haver plascher vid in project e da saver contribuir enzatgei al bein reussir da quel. Ina gronda pagaglia astga negin spitgar: «Ei tuna fora empau sempel, mo la remuneraziun pigl engaschi ei ch’ins ei ina part d’in tal project singular e ch’ins fa tut il pusseivel per dumignar la sfida. Sche las finanzas lubeschan denton sche dat ei segir era ina fiastetta per las gidontras ed ils gidonters nua ch’ins sa lu aunc ina gada schar reviver il temps passentau.»

Vias nunconvenziunalas

La tscherca da voluntaris ha entschiet, pertgei ei fa plaunsiu prescha, la fin da matg ei la premiera. «Ins dils problems che nus savessen haver ein ils termins dallas producziuns. In ni l’auter savess gia esser lu en vacanzas», di Hosang. Auters savessen denton esser cheu en vacanzas, sco per exempel ils possessurs da secundas habitaziuns: «Perquei vegnin nus era a plidentar quels e dumandar sch’els havessien buca mo interess da mirar il teater el liber, mobein era da segidar ed aschia haver la schanza da vegnir en contact culs indigens duront in tal engaschi.» Lu dat ei aunc in’autra categoria da persunas che sa vegnir animada empau pli tgunsch da s’engaschar: «Anflar gidontras e gidonters ei mai lev e dat bia lavur.
Quei vegn probabel buca meglier egl avegnir. Il pli grond success han ins tier persunas che van en direcziun dalla pensiun ni ein pensiunadas. Ei dat denton en mintga cass era giuvnas e giuvens che s’engaschan bugen.» Tut en tut stattan 2700 bigliets a disposiziun per las diesch producziuns. Tenor Hosang ein aunc biars plazs buc occupai. Proximamein vegnan fegls sgulonts reparti ellas casadas en Surselva per far attents sin las presentaziuns da «La stria da Dentervals».

Da Hans Huonder/ANR